مرکز جامع گفتاردرمانی و استروبوسکوپی البرز آترا
اختلال یادگیری
بهبود تمرکز در کودکان بیش‌فعال و نقص توجه و اختلال یادگیری
در حالی که اکثر دانش آموزان معمولاً مشکلاتی در انجام تکالیفشان و مسائل مدرسه دارند، اگر یکی از موارد یادگیری (مشکل در مدرسه رفتن، ترس از خواندن با صدای بلند، نوشتن یک متن و یا حل یک مسئله ریاضی) به طور مداوم با مشکل همراه باشد، احتمالاً موضوع اختلالات یادگیری مطرح می‌شود. با درک کافی در مورد ناتوانی‌های یادگیری، می‌توانید به فرزندتان برای غلبه بر چالش کلاس درس و موفقیت در زندگی کمک کنید.
اختلالات یادگیری برای طیف گسترده‌ای از مشکلات یادگیری مطرح می‌شود. ناتوانی در یادگیری به دلیل مشکلات مرتبط با هوش یا انگیزه بروز نمی‌کند. کودکان و نوجوانان با ناتوانی‌های یادگیری تنبل یا خنگ نیستند. در واقع بسیاری از آن‌ها به اندازه دیگران باهوشند. مغز افراد مبتلا به اختلال یادگیری متفاوت عمل می‌کند. این تفاوت در چگونگی دریافت و پردازش اطلاعات است.
به عبارت ساده کودکان و بزرگسالان با ناتوانی‌های یادگیری مسائل را به طور متفاوت می‌بینند، می‌شنوند و درک می‌کنند. این می‌تواند علت مشکل در یادگیری اطلاعات و مهارت‌های جدید و کنار هم قراردادن آن‌ها برای استفاده باشد. شایع‌ترین انواع ناتوانی‌های یادگیری مشکلات در خواندن، نوشتن، ریاضی، استدلال، گوش کردن و صحبت کردن می‌باشد.
علائم و نشانه‌های ناتوانی‌های یادگیری درسن پیش دبستانی
- مشکل در پیگیری دستورات و یادگیری عملکردهای روزمره.
- مشکل در دست گرفتن مداد رنگی، مداد، قیچی یا رنگ آمیزی در بین خطوط.
- مشکل کار با دکمه‌ها، زیپ، بستن بند کفش.
- مشکل در تلفظ کلمات.
- مشکل در پیدا کردن کلمه درست.
- مشکل قافیه و ریتم.
- مشکل در یادگیری حروف الفبا، اعداد، رنگ‌ها، اشکال، روزهای هفته.
علائم و نشانه‌های ناتوانی‌های یادگیری در سن 9-5 سال
- مشکل در یادگیری ارتباط بین حروف و صداها.
- ناتوان در ترکیب صداها برای تولید کلمات.
- سردرگم شدن در مورد کلمات هنگام خواندن.
- یادگیری کند مهارت‌های جدید.
- اشتباه نوشتن و هجی کردن کلمات.
- مشکل در یادگیری مفاهیم ریاضی پایه.
- مشکل در استفاده از زمان و به یادآوری توالی‌ها.
علائم و نشانه‌های ناتوانی‌های یادگیری در 13-10سال
- مشکل در درک مطلب خوانده شده یا مهارت‌های ریاضی.
- مشکل در پاسخ دهی به سوالات باز، مشکلات کلمه یابی.
- بی علاقگی به خواندن و نوشتن؛ اجتناب از خواندن با صدای بلند.
- دست خط بد.
- مهارت‌های سازماندهی ضعیف. (اتاق خواب، مشق شب و میز کثیف و به هم ریخته است)
- مشکل در پیگیری مباحث کلاس درس و بیان افکار با صدای بلند.
- هجی کردن متفاوت یک کلمه در خواندن مکرر متن ثابت.
ناتوانی‌های یادگیری اغلب در ارتباط با مهارت‌های مربوط به مدرسه گروه بندی می‌شوند. اگر فرزند شما در سن مدرسه است، انواع اختلالات یادگیری که مشاهده می‌شود، معمولاً در اطراف خواندن، نوشتن یا ریاضی می‌چرخد.
ناتوانی‌های یادگیری در خواندن (دیسلکسی)
دو نوع ناتوانی یادگیری در خواندن وجود دارد. مشکلات خواندن عمومی در درک ارتباط بین صداها، حروف و کلمات است. دیگر مشکلات مربوط به خواندن در درک مطلب رخ می‌دهد که ناتوانی در درک معنای کلمات، عبارات و پاراگراف‌ها وجود دارد.
علائم مشکل خواندن شامل مشکلات:
- شناسایی حروف و کلمات.
- درک کلمات و ایده‌ها.
- سرعت ، تسلط و روانی خواندن.
- مهارت‌های واژگان عمومی.
ناتوانی‌های یادگیری در ریاضی (دیسکلکولیا)
ناتوانی‌های یادگیری در ریاضی با توجه به دیگر نقاط قوت و ضعف دانش آموز بسیار متفاوت بروز می‌کند. ناتوانایی کودک برای انجام محاسبات ریاضی تحت تأثیر ناتوانی در یادگیری زبان یا یک اختلال دیداری یا یک مشکل در تعیین توالی، حافظه یا سازماندهی قرار دارد.
دانش آموز با اختلال یادگیری مبتنی بر ریاضی ممکن است در به خاطر سپردن یا سازماندهی اعداد یا درک علائم ریاضی مشکل داشته باشد. (مانند 5 + 5 = 10 یا 5 × 5 = 25). کودکان مبتلا به اختلالات یادگیری ریاضی ممکن است در اصول و قواعد شمارش و محاسبه زمان و ساعت مشکل داشته باشند.
ناتوانی‌های یادگیری در نوشتن (دیسگرافیا)
ناتوانی‌های یادگیری در نوشتن می‌تواند ناشی از اعمال فیزیکی درگیر در نوشتن یا فعالیت ذهنی مربوط به درک و ترکیب اطلاعات باشد. اختلال نوشتن عمومی به مشکل تشکیل کلمات فیزیکی و نامه اشاره دارد.
علائم ناتوانی در یادگیری زبان نوشتن در ارتباط با عمل نوشتن:
- مرتب بودن و ثبات نوشتن neatness and consistency of writing.
- بی‌دقتی در کپی کردن حروف و کلمات.
- قوام املاییspelling consistency.
- مشکل در سازماندهی و انسجام در نوشتن.
انواع دیگر اختلالات و ناتوانی‌های یادگیری
خواندن، نوشتن و ریاضی تنها مهارت‌های آسیب دیده در اختلالات یادگیری نیستند؛ انواع دیگری از ناتوانی‌های یادگیری شامل مشکلات در مهارت‌های حرکتی (حرکت و هماهنگی)، درک زبان گفتاری، تمییز شنیداری اصوات و تفسیر اطلاعات دیداری است.
ناتوانی‌های یادگیری در مهارت‌های حرکتی (dyspraxia)
ناتوانی یادگیری حرکتی مشکلات مربوط به حرکت و هماهنگی در مهارت‌های حرکتی ظریف (بریدن، نوشتن) یا مهارت‌های حرکتی درشت (دویدن، پریدن) است. به منظور دویدن، پریدن، نوشتن یا بریدن، مغز باید قادر به برقراری ارتباط با اندام‌های درگیر در این اعمال برای تکمیل آن‌ها باشد.
از نشانه‌هایی که فرزند شما ممکن است به دلیل ناتوانی هماهنگی حرکتی بروز دهد عبارتنداز: مشکلات با توانایی‌های فیزیکی که نیاز به هماهنگی چشم و دست دارند، مانند در دست گرفتن مداد و یا بستن دکمه پیراهن.
ناتوانی‌های یادگیری در زبان (آفازی / دیس فازی)
یادگیری زبان و برقراری ارتباط معلول توانایی درک یا تولید زبان گفتاری است که نیاز به سازماندهی افکار در مغز و جهت بیان درست کلمات به صورت شفاهی برای برقراری ارتباط با شخص دیگری است.
علائم اختلال یادگیری مبتنی بر زبان شامل مشکلات با مهارت‌های زبان کلامی، مانند توانایی بازگویی یک داستان و روانی گفتار و همچنین توانایی درک معنی کلمات، بخش‌هایی از گفت‌وگو، جهت یابی و غیره.
مشکلات پردازش دیداری و شنیداری: اهمیت گوش‌ها و چشم‌ها
چشم و گوش ابزار ارایه اطلاعات به مغزند. یک فرایند گاهی اوقات “ورودی” نامیده می‌شود. اگرهم چشم یا گوش به درستی کار نکند، یادگیری می‌تواند رنج می‌برند.
اختلال پردازش شنیداری – “مهارت‌های پردازش شنوایی” و “مهارت زبان درکی” تأثیر بسیاری بر خواندن، نوشتن و هجی کردن دارد. ناتوانی در تشخیص تفاوت‌های ظریف در صدا یا شنیدن و درک صداها در سرعت‌های تولید متفاوت، درک مفاهیم اساسی خواندن و نوشتن را دشوار می‌سازد.
اختلال پردازش دیداری – مشکلات در ادراک دیداری شامل ندیدن تفاوت‌های ظریف اشکال، معکوس نویسی حروف و اعداد، جا انداختن کلمات، پرش از خطوط، درک نادرست عمق و فاصله یا داشتن مشکلات با هماهنگی چشم و دست است که برمهارت‌های حرکتی ظریف و درشت، درک مطلب و ریاضی تأثیر می‌گذارد.
انواع معمول ناتوانی‌های یادگیری
نارساخوانی – مشکل در خواندن
- مشکلات خواندن، نوشتن، هجی کردن، صحبت کردن.
اختلال محاسبه – مشکل در ریاضی
- مشکلات انجام مسائل ریاضی، درک زمان، استفاده از پول.
اختلال نوشتن – مشکل با نوشتن
- مشکلات دست خط، تلفظ، سازماندهی ایده.
Dyspraxia (اختلال یکپارچگی حسی) – مشکل با مهارت‌های حرکتی ظریف
- مشکلات در هماهنگی دست و چشم، تعادل، مهارت‌های دست.
دیس فازی / زبان پریشی – مشکل با زبان
- مشکلات درک زبان گفتاری، درک ضعیف خواندن.
اختلال پردازش شنوایی – مشکل در تمییز بین اصوات
- مشکل با خواندن، درک، زبان.
اختلال پردازش دیداری – مشکل در تفسیر اطلاعات بینایی
- مشکل با خواندن، ریاضی، نقشه‌ها، نمودارها، نمادها، تصاویر.
